హిరణ్యకశిపుడు ప్రహ్లాదునితో "ఒజ్జలు సెప్పని యీ మతి" [7.179] (గురువులు చెప్పనట్టి ఈ జ్ఞానమును) నీకెవరు చెప్పితిరో యని పలుకగా, ప్రహ్లాదుడు తన ధోరణిలో ఇట్లనెను: జనులు చర్విత చర్వణులై అచ్చపు చీకటిలో [7.181] పడి జననమరణముల చక్రములో పడిపోయి భగవంతుని తెలిసికొనలేరు, గ్రుడ్డివాడు ఇంకొక గ్రుడ్డివానికి దారి చూపినట్లు కర్మలను గైకొని జనులు భగవంతుని తెలిసికొనవలెనని ప్రయత్నిస్తూ ఉంటారు [7.182].

అటుపిమ్మట పోతనగారు ప్రహ్లాదునిచే ఈ మాటలను పలికించారు.

శోధింపంబడె = పరిశీలింపబడెను;
సర్వశాస్త్రములు = అన్ని శాస్త్రములు;
రక్షోనాథ! = ఓ రాక్షస రాజా!;
వే యేటికిన్ గాథల్ = వేయి కథలు ఎందులకు?;

మాధవశేముషీతరణి = భగవంతుని జ్ఞానము అనే నావ ను;
సాంగత్యంబునం గాక = చేరుకుంటే తప్ప;
దుర్మేధన్ = [ఏ ఇతర] దుఃఖమును కలిగించు జ్ఞానము వలన;
దాఁటఁగ వచ్చునే = [అరిషడ్వర్గాలతో కూడిన ఈ సంసార సాగరాన్ని] దాటగలేము;

సుత = [ఎందుకంటే ఈ మహా సముద్రములో] కుమార్తెలు [లోభమునకు దారితీయు సంతానము];
వధూ = [మోహమును కలిగించు] భార్యలు;
మీన = [మత్సరమును కలిగించు] చేపలవంటి సంపదలు;
ఉగ్ర వాంఛా = [ఇంకా కామమునకు మూలమైన] భయంకరమైన కోరికలు;
మద = అహంకారము;
క్రోధ = క్రోధము;
ఉత్ + లోల విశాల సంసృతి = [ఈ అరిషడ్వర్గాలు] ఎత్తైన అలల వలె ఈ విశాలమైన సంసారము లో;
మహా ఘోర + అమిత + అంభోనిధిన్ = మహా ఘోరమైన అమితమైన సముద్రము [లో తాండవించి మానవునికి దిక్కు తోచకుండా చేస్తాయి];